มาสร้าง “บันได” ให้เดินขึ้นลงสบาย ขนาดลูกตั้งลูกนอนเท่าไรถึงเหมาะสม

"บันได" ส่วนประกอบสำคัญของบ้าน ไม่ว่าจะเป็นบันไดภายในบ้านที่เป็นทางเชื่อมระหว่างชั้น หรือบันไดภายนอกบ้านที่เป็นทางเชื่อมต่างระดับ ซึ่งบันไดก็มีรูปแบบที่หลากหลายทั้งสไตล์และวัสดุ แต่สิ่งที่สำคัญคือ บันไดนั้นสามารถตอบโจทย์การใช้งานของสมาชิกในบ้านได้หรือไม่ วันนี้ทาง อาร์คิเทค บีเคเค จึงนำข้อมูลเกี่ยวกับการบันไดว่าควรมีขนาดลูกตั้งและลูกนอนขนาดเท่าไรจึงจะเหมาะสมแก่การใช้งาน

"ลูกตั้งลูกนอน" เป็นส่วนประกอบของบันไดที่มีผลต่อการใช้งาน หากลองสังเกตว่าบันไดก็เหมือนๆกัน แต่ทำไมบันไดบางที่ทำไมถึงสูงชัน ก้าวยาก แต่บางที่ก็สามารถก้าวได้ง่าย นั่นเป็นเพราะขนาดของลูกตั้งลูกนอนที่ต่างกัน ซึ่งจะมีขนาดเท่าไรนั้น ขึ้นอยู่กับระดับความสูงจากพื้นชั้นล่างถึงพื้นชั้นบน และขนาดที่จำกัดของพื้นที่ อย่างไรก็ตาม ลักษณะและขนาดของบันไดก็มีข้อกำหนดตามตาม กฎกระทรวงฉบับที่ 55 (พ.ศ. 2543) ข้อ 23 ดังนี้

บันไดของอาคารอยู่อาศัยถ้ามีต้องมีอย่างน้อยหนึ่งบันไดที่มีความกว้างสุทธิไม่น้อยกว่า 80 เซนติเมตร ช่วงหนึ่งสูงไม่เกิน 3 เมตร ลูกตั้งสูงไม่เกิน 20 เซนติเมตร ลูกนอนเมื่อหักส่วนที่ขั้นบันไดเหลื่อมกันออกแล้วเหลือความกว้างไม่น้อยกว่า 22 เซนติเมตร และต้องมีพื้นหน้าบันไดมีความกว้างและยาวไม่น้อยกว่าความกว้างของบันได

บันไดภายในบ้าน

การกำหนดขนาดลูกตั้งลูกนอนภายในบ้าน สถาปนิกจะคำนวณจากขนาดพื้นที่สำหรับสร้างบันได ระดับความสูงระหว่างชั้น และวัสดุบันไดเพื่อหาขนาดลูกตั้งลูกนอนตามสมควร หากมีผู้สูงอายุที่เดินลำบาก ควรกำหนดระยะลูกนอนให้กว้างและ ลูกตั้งไม่สูงมาก โดยระยะแนะนำที่เดินสบาย คือ ลูกตั้ง 17-18 เซนติเมตร และ ลูกนอน 27 – 28 เซนติเมตร บันไดภายนอกบ้าน

CR.st.hzcdn.com 

สำหรับบันไดภายนอกบ้านมักจะมีลูกนอนที่กว้าง และมีลูกตั้งที่เตี้ยกว่าบันไดภายในบ้าน เพื่ออำนวยความสะดวกแก่ผู้ใช้งาน โดยเฉพาะเวลาก้าวขึ้นลงซึ่งต้องเผื่อขนาดใส่รองเท้าด้วย การเดินสวนกัน การก้าวขึ้นลงขณะยกของก็ออกแรงไม่มากนัก ดังนั้น ขนาดของลูกตั้งควรอยู่ที่ระหว่าง 15 – 17 เซนติเมตร และมีขนาดความกว้างของลูกนอนตั้งแต่ 28 เซนติเมตรขึ้นไป บันไดก็จะเดินสบาย ปลอดภัยต่อการใช้งาน นอกจากนี้ บันไดภายนอกบ้านอาจโดนทั้งแดด ฝน อย่าลืมคำนึงถึงวัสดุปูพื้นบันไดที่ควรป้องกันการลื่นล้ม