การเริ่มต้นของการ
สร้างบ้าน ปัจจัยหนึ่งที่สำคัญที่สุดไม่แพ้ส่วนอื่นๆ นั่นคือ
การประเมินราคาสร้างบ้าน เนื่องด้วยราคาเป็นขอบเขตหลักที่จะทำให้เราสามารถเลือกแบบบ้านได้ตามความเหมาะสมของงบประมาณที่มี ซึ่งทุกคนสามารถประมาณราคาด้วยตนเองได้
จุดสำคัญคือต้องรู้ขนาดพื้นที่ใช้สอยภายในบ้าน แล้วนำมาคำนวณกับราคาก่อสร้าง โดยจะคิดเป็นตารางเมตร เช่น บ้านเดี่ยวไม้ชั้นเดียว ตารางเมตรละ 9,900 – 12,800 บาท นำค่าก่อสร้างดังกล่าว มาคูณกับขนาดพื้นที่ใช้สอย เพียงเท่านี้ก็จะได้ราคาก่อสร้างโดยประมาณแล้ว
สำหรับตารางประเมินค่าก่อสร้างนี้ กำหนดโดยมูลนิธิประเมินค่าทรัพย์สินแห่งประเทศไทย โดยแยกราคาของอาคารแต่ละประเภท พร้อมทั้งราคาก่อสร้างในระดับต่างๆ ราคาดังกล่าวนี้เป็นข้อมูลล่าสุด ในเดือนธันวาคม 2559
ตัวอย่างการคำนวณ
การประเมินราคาสร้างบ้านด้วยตนเอง สิ่งแรกที่ต้องทราบก่อน คือพื้นที่ใช้สอยของบ้าน อาทิเช่น บ้านชั้นเดียว มีขนาดพื้นที่ใช้สอย 180 ตารางเมตร ลักษณะเป็นบ้านปูน วิธีคำนวณ ให้นำหลักเกณฑ์ ของรายการที่ 5 บ้านเดี่ยวตึก ชั้นเดียว มาคิดคำนวณ ผลลัพธ์ก็จะได้ ดังนี้
ราคาสร้างบ้านเดี่ยวตึก ชั้นเดียว = 11,000 x 180 ตร.ม. = 1,980,000 บาท
ตัวอย่างดังกล่าว ใช้เกณฑ์ราคาขั้นต่ำมาคำนวณ แต่หากตัวบ้านเลือกใช้วัสดุเกรดดีขึ้น ให้ใช้เกณฑ์ราคานั้นๆคำนวณแทน
ราคาประเมินดังกล่าวนี้ใช้สำหรับบ้านทั่วไป สร้างในพื้นที่ทั่วไป กรณีที่มีความซับซ้อนในโครงสร้าง มีดีไซน์ที่ยากต่อการก่อสร้าง ใช้วัสดุพรีเมี่ยม หรือสร้างในพื้นที่ที่ดำเนินการได้ยาก ค่าใช้จ่ายอาจสูงขึ้นได้ตามความเหมาะสมและเหตุปัจจัยนั้นๆ ผู้สร้างบ้านจำเป็นต้องปรึกษาผู้รับสร้าง เพื่อที่จะได้คุยราคาจริง ซึ่งอาจแตกต่างจากราคาประเมินได้ และยังต้องมีค่าออกแบบกรณีจ้างสถาปนิก, วิศวกร, ค่าใช้จ่ายในการตกแต่งภายใน ซื้อเฟอร์นิเจอร์ เครื่องใช้ไฟฟ้า และของใช้อื่นๆ ดังนั้น ผู้สร้างบ้านจึงต้องเตรียมเงินไว้สำหรับการตกแต่งภายในต่างหาก และเตรียมเงินไว้สำหรับกรณีการก่อสร้างจริงที่อาจเป็นไปได้ว่างบจะบาน เพราะบ่อยครั้งเมื่อดำเนินการสร้างแล้ว เจ้าของบ้านอาจจะอยากเพิ่มเติมส่วนต่างๆ หรืออาจติดปัญหาในกระบวนการก่อสร้าง จึงจำเป็นต้องเผื่อเงินก้อนนี้ไว้ด้วย